Nafaka ve tazminat ödeme şekilleri evliliği resmi olarak sonlandıran boşanmanın en önemli sonuçlarından biridir.
Her ne kadar Türk Medeni Kanunu’na göre nafaka alacaklısının kadın ya da erkek olması arasında bir fark olmasa da Nafaka genel olarak boşana çiftin kadın olan tarafında erkek olan taraf tarafında ödenmektedir.
Bu yazımızda nafaka ve tazminat ödeme şekilleri ile ilgili ayrıntılı bilgiler sizleri bekliyor. Nafaka nedir, kim öder, nereye ödenir, toplu olarak ödenir mi, çocuğun hesabına yatırılır mı, nafaka borçlusu nafakayı ödemezse ne olur gibi soruların yanıtlarını buyurun birlikte okuyalım.
NAFAKA VE TAZMİNAT ÖDEME ŞEKİLLERİ
Nafaka ve tazminat ödeme şekilleri konusu hakkında bilinmesi gereken ilk madde “Nafaka nedir”dir.
Nafaka sözlük anlamına göre; “Bir kimsenin geçindirmekle, bakıp gözetmekle yükümlü bulunduğu kimseye ya da kimselere, mahkeme kararıyla verdiği aylık”tır. Geçimlik, geçinmek için gerekli olan iaşe anlamının da taşıyan nafaka ile ilgili düzenlemeler Medeni Kanun’da yapılmıştır.
Kanun nafakayı kimin ödeyeceği, ne kadar ödeyeceği, ödenme süresi ve şeklini ayrıntıları ile tartışmaya gerek kalmayacak şekilde belirtmiştir.
NAFAKA ÜCRETİ NASIL BELİRLENİR?
Nafaka ve tazminat ödeme şekilleri konusunun en çok merak edilen kısmı nafaka ücreti nasıl heasaplanır konusundur.
Nafaka ücreti genel olarak alınan maaş üzerinden hesaplanmaya çalışır ancak bu doğru değildir. Nafakaya sosyal yaşam ve şartlar göz önüne alınarak karar verilir. Bu nedenle belirli bir nafaka miktarı yoktur. Ancak nafakayı ödeyecek tarafın gelir durumu ödenecek miktarın belirlenmesinde en önemli etkendir.
Boşanma davasında nafaka miktarı maaşın yüzde 25’i kadardır. Bu oran hakim tarafından yüzde 50 olarak da belirlenebilir.
Genel kural ise nafaka borçlusunun ödeyemeyeceği miktarın belirlenmemesidir.
NAFAKA ÖDEMESİ NASIL YAPILIR?
Boşanmanın mali sonuçlarından biri olan nafaka ödemesini, nafaka borçlusu, nafaka alacaklısına yapar. Nafaka borçlusu burada boşanmada daha kusurlu ve maddi olanakları daha iyi olan taraftır.
Mahkemenin belirlediği miktardaki parayı ödemenin farklı yolları vardır.
Nafaka ödemesi ödemenin yapılacağı kişinin banka hesabına gönderilerek yapılabileceği gibi elden de ödenebilir. Ancak elden yapılan ödemelerde önemli olan konu ödemenin yapıldığının ispat edilmesidir. Bu ispat edilmezse nafaka borçlusun için sorunlar doğabilir.
Öte yandan nafaka borçlusuna karşı açılmış bir icra takibi söz konusu ise, ödeme icra dosyasına da yapılabilir.
Ayrıca nafaka borcu, ortak çocuğa yapılacak harcama şeklinde de olabilir ancak bu durumda da elden ödeme yapıldığı durumlardaki gibi ispat sorunu doğacaktır.
NAFAKA ÖDENMEDİĞİ DURUMLARDA NELER YAPILMALI?
Nafaka ve tazminat ödeme şekilleri konusunun en önemli safhalarından biri de nafaka ödemesinin yapılmaması durumunda yapılacaklar konusudur.
Bu durumda nafaka borçlusu aleyhine icra takibi başlatılır. Buna rağmen nafaka ödeme yine de yapılmasa hakkında hapis cezası istemiyle şikayet yoluna gidilir. Nafaka yine de ödenmezse borçlu hakkında üç aylık tazyik hapsi kararı verilebilir.
NAFAKA ÖDEME ŞEKİLLERİ
Medeni kanunda 4 çeşit nafaka ödeme şekli düzenlenmiştir.
Bunlar:
- Yardım nafakası
- İştirak nafakası
- Yoksulluk nafakası
- Tedbir nafakası’dır.
Boşanma ile ilgili olmayan bir nafaka türüdür. Bir kimsenin, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan altsoy ve üstsoyu ile kardeşlerine ödediği nafaka türüdür.
Boşanma sonunda kendisinde velayeti kendisinde olmayan eş aleyhine açılan nafaka davasıdır. Çocuğun giderlerine katılma nafakasıdır. Bu giderler, çocuğun eğitim, yiyecek, barınma ve sağlık giderleridir.
Nafakayı çocuğun velayeti kendisinde olan taraf yani çocuğa bakan kişi, vasi, kayyım, ya da temyiz kudreti olan çocuk kendisi talep edebilir.
Nafakanın belirlenmesi sırasında çocuğun yaşı, eğitim durumu, kendi gelir olup olmadığı, günün ekonomik koşulları gibi kriterler göz önüne alınır.
İştirak nafakası çocuğun reşit olması, evlenmesi, ya da mahkeme kararıyla ergin kılınması ile son bulur.
Nafaka ve tazminat ödeme şekillerinden biri olan yoksulluk nafakası evliliğin boşanma ile sonuçlanması nedeniyle yoksulluğa düşecek eş’e bağlanan nafaka türüdür.
Nafaka boşanma davasında istenebileceği gibi ayrıca bir dava açarak da talep edilebilir. Dava ayrı açılacaksa boşanmanın kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde yoksulluk nafakası davası açılmalıdır.
Bu nafakayı talep edebilmek için eş’in boşanma nedeniyle yoksulluğa düşmesi gerekir.
Nafaka alacaklısının nafakayı talep etmesi gerekir. Resen verilen bir nafaka türü değildir.
Yoksulluk nafakasını talep eden tarafın boşanma davasındaki kusuru eşit olabilir ancak karşı taraftan ağır olmamalıdır.
Bu şartları sağlayan taraf, karşı tarafın mali gücü oranında nafakayı süresiz olarak alma hakkına sahiptir.
Nafaka ve tazminat ödeme şekilleri arasında yer alan tedbir nafakası dava tarihinden, boşanma veya ayrılık hükmü kesinleşinceye kadar devam eden nafakadır.
Herhangi bir işi veya geliri olmayan, yardıma ihtiyacı olan eşe bağlanır. Tedbir nafakasında tarafların kusuruna bakılmaz. İhtiyaç olup olmadığına göre hüküm verilir. Bu nafaka davanın kesinleşmesine kadar süren bir nafaka türüdür.
Eşlerden birinin başkası ile düzenli bir şekilde yaşaması, ölüm, gaiplik gibi durumlar da tedbir nafakasını yükümlülüğünü sona erdirir.
Her ne kadar genel algı nafakayı kadının alacağı yönünde oluşsa da Medeni Kanuna göre nafaka alacaklısının kadın ya da erkek olması arasında bir fark yoktur. Çok ender de olsa erkeğin nafaka aldığı durumlar da mevcuttur.
Tazminat Ödeme Şekilleri
Nafaka ve tazminat ödeme şekilleri konusunun ikinci kısmı tazminat ve ödenmesidir.
Medeni Kanun “Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebilir.” Maddesiyle kusuru bulunmayan veya daha az kusuru bulunan tarafa maddi tazminat isteme hakkı vermiştir
- maddede düzenlenen tazminat maddi ve manevi olarak ikiye ayrılmaktadır.
Maddi Tazminat
Taraflardan birinin maddi tazminat talep edebilmesi için belli başlı şartların aynı anda gerçekleşmesi gerekir.
Öncelikle eşler boşanmalıdır. Tazminat isteyen tarafın kusursuz veya karı tarafa göre daha az kusurlu olması gerekirse, tazminat istenen tarafın kusurlu olması gerekir.
Tazminat isteyen eş’in boşanma nedeniyle zarar görmesi ya da menfaatlerinin zedelenmesi gerekir.
Son olarak da tazminat talep edilmelidir. Hakim talep edilmeyen maddi tazminata hükmedemez.
Ayrıca eşlerin kusurlarının eşit olduğuna hükmedilirse de maddi tazminat söz konusu olmaz.
Kanun “Uygun” bir tazminat bir miktarına işaret ederek maddi tazminatın belirlenmesinde hakime geniş yetki tanımıştır.
Toptan bir şekilde ödenebilen maddi tazminat taksitler halinde de hak sahibine verilebilir.
Manevi Tazminat
Boşanma davasında, boşanmaya ve sebep olan olaylar nedeniyle kişilik hakları saldırıya uğrayan tarafın kusurlu olan diğer taraftan istediği tazminat türüdür. Maddi tazminattan farkı manevi sağlığın bozulması nedeniyle istenmesidir. Burada amaç cezalandırma ya da maddi gelir elde etme değil, maneviyatın onarılmasıdır.
Manevi tazminat talep edebilmek içinde belirli şartların oluşması gerekir. Manevi tazminatı isteyen taraf kusursuz ya da daha az kusurlu olmalıdır. Bunun karşılığında maddi tazminat istenen kusurlu ya da daha çok kusurlu olmalıdır.
Tazminatı isteyen kişi manevi olarak zarar görmüş olmalıdır.
Manevi zarar boşanma ya da evlilik nedeniyle ortaya çıkmalıdır.
Hukuka aykırılık söz konusu olmalıdır.
Mutlaka talep edilmelidir. Hakim kendiliğinden manevi tazminata karar veremez.
Ve tabi ki boşanma gerçekleşmelidir.
Manevi tazminatın miktarının belirlenmesinde, kişilik haklarına yapılan saldırının niteliği ile tarafların ekonomik ve sosyal durumu dikkate alınır. Hakim bu kriterlere bakarak tazminat miktarını belirler.
İSTANBUL NAFAKA DAVASI AVUKATLIK HİZMETİ
Son yıllarda İstanbul gibi büyük kentlerde, evliliklerin olduğu kadar boşanmaların da artması ve konuların daha da karmaşık hale gelmesi nedeniyle boşanma avukatlarına duyulan ihtiyaç da artmıştır. Nafaka davası avukatlık hizmetleri alınmadan çözülmesi pek mümkün olmayan davalar arasındadır. Bu nedenle İstanbul nafaka davası avukatlık hizmeti almanız gerekecektir.
HUKUKİ DANIŞMANLIK
Hukuki danışmanlık nafaka ve tazminat ödeme şekilleri söz konusu ilse oldukça önemlidir. Yukarıda saydığımız tüm süreçler geçilirken bir avukat tutmak istemeyen kişiler, hukuki danışmanlık hizmeti alırlarsa nerede, ne zaman, ne yapmaları gerektiğini daha kolay kavrarlar.
Nafaka türü ve miktarı gibi konularda, konusunun uzmanı bir avukattan alınacak hukuki danışmanlık, boşanmak isteyen tarafın haklarının korunması açısından önemlidir.
Hukuki danışman olarak avukat, mevcut durumun analizini yapıp, olasılıkları değerlendirip, olası sonuçlarıyla ilgili danışana bilgi verir. Yani hukuki danışmanlık öncelikle mağduriyeti önleyici bir hizmettir. Danışan kişi, sorunu ile ilgili en doğru bilgi ve çözüm yolu hakkında bilgi sahibi olur.
SÜREÇ NASIL İLERLİYOR
Nafaka talebi boşanma davasında yapılabileceği gibi ayrıca bir dava açarak da nafaka talebinde bulunulabilir. Her nafaka ödeme davasını kendine özgü şartları vardır. Örneğin iştirak nafakası davası için velayetin bir tarafa verilmiş olması gerekir. Ancak bu şart yerine geldikten sonra dava açılabilir ve süreç işlemeye başlar.
Dava nafaka alacaklısının yerleşim yerindeki Aile Mahkemesidir.
Nafaka davasında boşanma gerçekleştikten sonra 1 yıllık bir zaman aşımı söz konusu olduğu da unutulmamalıdır.
Dava açıldığında taraflar dava dilekçesi ve istenmesi halinde cevap dilekçesi sunarlar. Sonra duruşma günü verilir ve ön inceleme aşaması gerçekleştirilir.
Bu aşamada hakim durum tespiti yapar ve tarafları sulh’e çağırır. Sulh sağlanamazsa tanık ve deliller için 2 haftalık bir süre tanınır.
2 haftanın sonunda gerçekleşen duruşmada tanıklar dinlenir, deliller ortaya konur.
Hakim delil ve tanık beyanlarına göre nafaka bağlanması ya da bağlanmaması hükmünü vererek davayı karara bağlar.
NAFAKA DAVASI DİLEKÇE ÖRNEKLERİ
Nafaka davanızda bir boşanma avukatından yardım ve destek almayacaksanız dilekçenizi kendiniz doldurmak zorunda kalabilirsiniz.
Bu aşamada internette bolca bulabileceğiniz nafaka davası dilekçe örneklerini incelemenizi ve dilekçeyi ondan sonra doldurmanızı tavsiye ederiz.
Dilekçede öncelikle davanın açılacağı hakimliğin adının olması gerekmektedir.
Daha sonra ise sırayla,
- Davalının adı- TC kimlik numarası,
- Davalının adı- TC kimlik numarası
- Dava konusu-Çocuklar hakkında nafakaya karar verilmesi talebi.
- Açıklamalar
- Hukuki nedenler
- Deliller
- Sonuç ve istem bulunmalıdır.
Dilekçede hem davalının hem de davacının imzaları ve imza tarihi de olmalıdır.
BOŞANMA AVUKATI ÜCRETLERİ
Boşanma davaları için avukata ödeyecek ücret tamamen müvekkil ile avukat arasındaki anlaşmaya bağlıdır. Davanın niteliği de boşanma avukat ücretlerine etki eder.
Ancak yasa gereği avukatlar “Asgari Avukatlık Ücret Tarifesi”nin altında bir ücrette anlaşamazlar.
Boşanma davalarında 2021 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirlenen ücreti tutarı 4.080 TL olarak belirlenmiştir. Bu ücretin altına düşemeyen avukatlar için üst sınır yoktur. Tamamen davanın niteliğine ve avukat-müvekkil arasındaki anlaşmaya bağlı bir durumdur.
Bize ulaşın, boşanma davasında kazanan taraf siz olun…
Aile hukuku alanında ve boşanma davalarınızda, her türlü sorununuzda hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti vermekteyiz.
Sorununuzun gerçekçi bir değerlendirmesi ve çözüm yolları için bize başvurabilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Nafaka ve tazminat ödeme şekilleri ile ilgili akıllara takılan pek çok soru olması doğaldı. Bu sorular ve cevapları aşağıda sizleri bekliyor:
Nafaka ödemesinin nafaka alacaklısının banka hesabına ya da icra dairesine yapılması en doğru yoldur.
Tedbir nafakası boşanma davası süresince eşin banka hesabına göndererek ya da PTT yolu ile ödenebilir.
Eğer tedbir nafakasına ilişkin icra takibi başlatılmış ise ödeme emrini düzenleyen icra dairesinin bildirdiği hesabına ya da bizzat icra dairesi veznesine de ödeme yapılabilir.
Nafaka genel olarak aylık şeklinde ödenir. Ancak hakimin toplu ödemeye hükmettiği davalar da vardır.
Genel kural nafakanın, nafaka alacaklısı eski eşin hesabına yatırılmasıdır.