Babalık davası, günümüzün trend ilişki modellerinden biri olan evlilik dışı ilişkiler ve bu ilişkilerden doğan çocuklarının babası ile soy bağının kurulmasını sağlayan davadır. Bu dava soybağının tespitine ilişkin davalardan biridir.
Bu davayı da adı babalık davası olduğu için babanın açtığı sanılsa da kanun koyucu babaya çocuğu “Tanıma” hakkı vermiş, dava açma hakkı vermemiştir. Babalık davası babanın rızası olmasan anne ya da çocuk tarafından açılan bir dava türüdür.
BABALIK DAVASI NEDİR?
Babalık davası, evlilik birliği içinde doğmamış bir çocuğun, babası ile soy bağının kurulması için açılan bir dava türüdür. Daha kısa ve anlaşılır şekliyle “babanın çocuğu nüfusuna alması” için açılan davadır.
Soy bağının tespiti için açılan davalar arasında yer alır ancak babanın çocuğu tanıması değildir.
Tanıma bambaşka bir davanın konusudur. Babalık tanıma davası, çocuk ile baba arasındaki soy bağının, hukuk yoluyla kurulmasıdır. Bu davada babanın rızası vardır ancak babalık davasında babanın rızası söz konusu değildir. Anne veya çocuğun dayatması ile bu dava açılır ve sonucu istenir.
Babalık hükmü olarak da adlandırılır.
Konu Türk Medeni Kanunu’nun 301. Maddesi ve devam maddelerinde düzenlenmiştir.
Babalık davası sonucunda verilen karar yenilik doğurucu bir karardır. Bu karar ile çocuk ve baba arasında, geriye doğru da geçerli olmak üzer soy bağı kurulmuş olur.
Artık evlilik dışı ilişkiden doğan çocuk ve baba arasında, evlilik içinde doğan çocuk ve baba arasındaki soy bağı geçerli olur.
Bu tip davaları genellikle gazetelerin ve magazin sayfaları ile televizyon haberlerinde sık sık görürüz.
Genellikle ünlü ve zengin bir erkekten olduğu ileri sürülen çocuğun o erkeğin soy adını alması ve nüfusunda olması için dava açılır. Anne burada çocuğunun babasının soy adını alarak ve mirasından da pay almasını isterken, genellikle erkek tarafı bu iddiaları reddeder. Dava sonunda delillerin de ışığında ve hakimin kararına göre babalık davası ya kabul edilir ve çocuk ile baba arasında soy bağı kurulur ya da dava reddedilir.
BABALIK DAVASI NASIL AÇILIR?
Babalık davasını açmak için belli bazı şartların var olması gerekir.
Dava için ilk şart, çocuğu doğuran annenin belli olmasıdır. Yargıtay’ın görüşü de aynı doğrultudadır
İkinci şart ise, çocuk ile başka bir erkek arasında soybağının kurulmamış olmasıdır. Evli bir kadın, başkasından olduğunu ileri sürdüğü çocuk için dava açamaz. Zira o çocuk ile eşi arasında soy bağı kurulmuştur. Ki zaten Medeni Kanun’a göre çocuk anne ile evli olan babaya bağlıdır.
Davayı açabilmenin son şartı ise ihbar yükümlülüğün yerine getirilmiş olmasıdır. Davayı açacak olan tarafın durumu Cumhuriyet Savcısına ve Hazineye ihbar etmesi gerekmektedir.
Bu zorunluluk TMK’nın 301 maddesinin 3. fıkrasında,
“Cumhuriyet savcısına ve hazineye; dava ana tarafından açılmışsa kayyıma; kayyım tarafından açılmışsa anaya ihbar edilir” şeklinde belirtilmiştir.
Davanın ihbarı zorunluluğu hususunda Yargıtay bir kararında; “Babalık davasında, dava babaya, baba ölmüşse mirasçılarına karşı açılır. İşin kamu düzenini de ilgilendirdiği dikkate alınarak Cumhuriyet Savcısı ile Hazineye de ihbar edileceği kuralı getirilmiştir. İhbar zorunluluğuna uymamak bozmayı gerektirir.” şeklinde belirtmiştir.
BABALIK DAVASINI KİMLER AÇABİLİR?
Babalık davası denince, bu davayı baba açıyormuş gibi algılanmaktadır. Ancak bu dava baba tarafından açılabilen bir dava değildir. Hatta dava ona rağmen açılır. Babanın rızasına dayanmayan bu davayı açma hakkını Medeni Kanun 301’inci maddesi ile anne ve çocuğa vermiştir. Çocuğa atanmış kayyım da davayı açabilir.
Anne ve çocuk bu davayı beraber açabilecekleri gibi ayrı davalar açarak soybağının kurulmasını isteyebilirler.
Anne ve çocuğun ayrı açtığı davalar birbirini etkilemez Bu davada soybağının kurulmasının yanı sıra nafaka talebinde de bulunulabilir.
Anne ise doğum nedeniyle uğradığı zararların tazminini isteyebilir. Bu konu babalık davası ile birlikte öne sürülebileceği gibi ayrı bir dava konusu da yapılabilir.
Annenin isteyebileceği maddi zarar kalemleri Medeni Kanun’un 304. Maddesinde şöyle sıralanmıştır:
- Doğum giderleri,
- Doğumdan önceki ve sonraki altışar haftalık geçim giderleri,
- Gebelik ve doğumun gerektirdiği diğer giderler.
Çocuk ölü doğmuş olsa bile hâkim, bu giderlerin karşılanmasına karar verebilir.
Üçüncü kişiler veya sosyal güvenlik kuruluşlarınca anaya yapılan ödemeler, hakkaniyet ölçüsünde tazminattan indirilir.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus ise şudur: Eğer davayı çocuk açacaksa, bir başka erkekle arasında soybağı olmaması gerekir. Varsa öncelikle bu soybağının reddi davası açılmalı, sonucuna göre babalık davası açılmalıdır.
Dava, baba olduğu ileri sürülen kişiye, eğer o ölmüşse mirasçılarına karşı açılabilir.
BABALIK GÖREVİNİ YERİNE GETİREMEME DAVASI
Babalık görevini yerine getirememe davası Türkiye’de çok nadir görülen davalar arasındadır, ancak tabi ki örnekleri vardır.
Davayı genellikle çocuk açar ve babasının babalık görevini yerine getirmemesi nedeniyle maddi ve manevi tazminat talep edebilir.
Konunun örnek davalarından biri 2020 yılında Muğla’da görülmüş ve o sırada 30’lu yaşlarını süren biri 351 bin lira tazminat kazanmıştır.
Söz konusu bu olayda kişi önce babalık davası açmış, DNA testleri ile O. K’nın babası olduğu ispatlanmış.
Kişi daha sonra da babasına “Babalık görevini yerine getirmeme“ davası açmıştır.
BABALIK REDDİ DAVASI
Babalık reddi davası “Soybağının reddi” davasıdır.
Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır. Buna babalık karinesi denir
Soybağının reddi davası bu karinenin dava yoluyla aksinin ispatlanarak çürütülmesi ve baba ile çocuk arasındaki soy ilişkisinin kaldırılması için açılır.
Davayı hem koca hem çocuk hem de diğer ilgililer açabilir.
Koca dava açarsa davalı anne ve çocuktur.
Çocuk dava açarsa davalı anne ve çocuktur.
Diğer ilgililer dediğimiz kişiler ise dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi ya da sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi hâllerinde kocanın altsoyu, anası, babasıdır. Bu kişiler dava açıyorsa davalı ana ve çocuk olacaktır.
BABALIK TANIMA DAVASI
Tanıma; babanın, nüfus memuruna, mahkemeye, notere veya konsolosluğa yazılı başvurarak resmi senette ya da vasiyetnamede çocuğun kendisinden olduğunu beyan etmesidir.
Medeni Kanun’a göre çocuğun ana yönünden nesebi, doğumla kendiliğinden olur. Ancak baba yönünden nesebin kendiliğinden kurulması için, çocuğun evlilik birliği içerisinde ya da evliliğin sona ermesinden itibaren 300 gün içerisinde doğmuş olması gerekir.
Bunun dışında çocuğun babası ile olan nesep bağı; doğum, evlilik dışında meydana gelmekle beraber ana babanın sonradan evlenmesi, tanıma veya hakim kararı ile kurulur. Evlat edinme ile nesep bağı hem anne hem baba açısından kurulur.
Baba yönünden tanıma ise, babanın, nüfus memuruna veya mahkemeye yazılı başvurusu ya da resmî senette veya vasiyetnamesinde yapacağı beyanla olur. Tanıma beyanında bulunan kimse küçük veya kısıtlı ise, veli veya vasisinin de rızası gereklidir. Başka bir erkek ile soybağı bulunan çocuk, bu bağ geçersiz kılınmadıkça tanınamaz.
Resmi yollarla yapılan tanıma için ayrıca dava da açılabilir. Bu davayı tanıyan kişi açabileceği gibi tanınanın annesi, tanınan çocuk, çocuğun kayyumu veya vasisi, çocuk ölmüş ise mirasçıları da açabilir.
BABALIK DAVASINDA NELER TALEP EDİLEBİLİR?
Babalık davasında, öncelikle çocuk ile baba arasında soy bağının kurulması talep edilir. Ayrıca nafaka ve tazminat istenebilir. Velayet konularına ilişkin isteklerde bu davada talep edilebilir.
Ayrıca anne doğum nedeniyle uğradığı zararların tazminini de isteyebilir.
Ancak dediğimiz gibi bu davada öncelikli talep babalık hükmü kurulması talebidir.
Bu davada babalığın ispatlanması için kullanılacak en önemli yöntem ise DNA testidir. Hakim test isterse baba olduğu ileri sürülen kişi kabul etmek zorundadır.
DNA Testi
Hakim babalık davasında davalının baba olduğu yönünde ciddi işaretlerin var olup olmadığına bakar.
Hamile kalma döneminde davalı ile çocuğun anası arasında yaşanan bir cinsel ilişkinin var olup olmadığı anlaşılmaya çalışılır. Bununla ilgili deliller incelenir.
Eğer ortada davalının baba olduğuna dair önemli bir şüphe varsa hakim DNA testi isteyebilir.
Bu test babalık konusunda yüzde 100’e yakın bir sonuç vermektedir. Genetik inceleme ile annenin “Baba” iddiası, babanın ise “değilim” tezi kolayca ortadan kaldırılabilir.
DNA testi isteyen hakimin bu isteğine uyulması gerekmektedir. Zira, DNA testi için gereken kan ve doku örneklerini vermekten kaçınan bir davalı varsa, bu davalının aleyhine kabul edilir. Ve davacının davası kabul edilir.
Medeni Kanun’un 284’üncü maddesinin 2. Fıkrasına göre “Taraflar ve üçüncü kişiler, soybağının belirlenmesinde zorunlu olan ve sağlıkları yönünden tehlike yaratmayan araştırma ve incelemelere rıza göstermekle yükümlüdürler. Davalı, hâkimin öngördüğü araştırma ve incelemeye rıza göstermezse, hâkim, durum ve koşullara göre bundan beklenen sonucu, onun aleyhine doğmuş sayabilir.”
DNA testi hakim açısından bilirkişi raporu niteliği taşıdığı için çok önemlidir ve davanın seyri ile sonucunu değiştirecek kesinliği verir.
BABALIK DAVASINDA İSPAT
Bu davada ispat yükümlülüğü davayı açan tarafta yani anne veya çocuktadır. Davacılar iddialarını kanıtlamak zorundadır. Bu noktada kanun koyucu ispat edilmesi zor olan bu durumu kolaylaştırmak için babalık karinesi kurumunu getirmiştir.
Babalık karinesine göre davalı, çocuğun doğumundan önceki 300 ila 180 gün arasında anayla cinsel ilişkiye girmiş ise bu durumun babalık için karine oluşturulacağı kabul edilmiştir.
Davacı dava sırasında bu ilişkinin varlığını kanıtlamak için her türlü delil kullanılabilir. Fotoğraflar, görgü tanıkları, ses kayıtları vb.
Hakim için cinsel ilişkinin varlığını gösterir kuvvetli işaretlerin olması yeterlidir.
Davalının ise bu durumda babalık karinesinin çürütmesi mümkündür. Kanun koyucu bunun için davalıya imkan tanımıştır.
Birincisi, çocuğun, anayla olan cinsel ilişkiden olmasının imkânsız olduğunu kanıtlama ya da böyle bir ilişkinin olmadığını kanıtlamadır.
Diğer yöntem ise başka bir erkeğin baba olma ihtimalinin kendi ihtimaline nazaran daha yüksek olduğunun kanıtlamasıdır.
Burada en önemli ispat yöntemi yukarıda da değindiğimiz DNA testi olacaktır. Kan ve doku örneği ile yapılan bu test yüzde 99.9 oranında kesin sonuç verecektir. Ancak bu testi istemesi için hakimin çocuğun babasının davalı olduğu yönünde görüşünün olması gerekmektedir.
EVLİLİK DIŞI ÇOCUĞUN BABALIK DAVASI
Evlilik dışı çocuğun babalık davası da anne ya da çocuk ve çocuk için atanan kayyım varsa onun tarafından, soy bağının kurulması için açılır.
Bu dava aslında “Babalık” davasının ta kendisidir.
BABALIK DAVASI ZAMAN AŞIMI
Babalık davası, çocuğun doğumundan önce anne hamileyken de açılabilir, çocuk doğduktan sonra da…
Çocuk doğduktan sonra anne davayı en geç bir yıl içinde açmalıdır.
Ancak çocuk, anne başka bir erkekle evliyken doğduysa evlilik birliği içinde doğduğu kabul edilip annenin evli olduğu erkeğe bağlanır.
Böyle bir durumda babalık davası açılabilmesi için diğer erkekle olan soybağının ortadan kaldırılması gerekir.
Böyle bir durum yaşanıyorsa bir yıllık dava açma süresi soybağı ilişkisinin ortadan kaldırıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar.
Bu sürenin geçirilmesini haklı kılacak nedenlerin varlığı halinde ise kanun koyucu bu sebeplerin ortadan kalkmasından itibaren bir ay içerisinde davanın açılması gerektiği belirtilmiştir.
Bu süreler hak düşürücü sürelerdir. Süre aşımında dava açma hakkı da kaybolur.
BABALIK DAVASI GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
Babalık davalarına bakmakla görevli mahkeme aile mahkemesidir. Eğer davanın açılacağı yerde aile mahkemesi yoksa asliye hukuk mahkemesi görevlidir.
Yetkili mahkeme ise, taraflardan birinin dava anındaki veya çocuğun doğumu anındaki yerleşim yeri mahkemesi olarak düzenlenmiştir.
Tarafların Türkiye’de yerleşim yerlerinin bulunmaması halinde davanın açılacağı yer MÖHUK kapsamında belirlenecektir.
SÜREÇ NASIL İLERLİYOR
İSTANBUL BABALIK DAVASI AVUKATLIK HİZMETİ
Son derece geniş kapsamlı olan babalık davası Medeni Kanun’un yanı sıra ve Miras Hukuku gibi farklı hukuk dallarının uzmanlığını da isteyebilir. Bu davalarınız için İstanbul’da deneyimli ve konusunda uzmanlaşmış avukat bulmak isteyebilirsiniz.
Davaların daha kısa zamanda sonuca bağlanması, hak kayıplarının önüne geçilmesi gibi noktalarda avukatların ciddi katkıları olacağını bilerek yapılan seçimler davalı ya da davacı açısından son derece önemlidir.
Çıkabilecek her türlü anlaşmazlığın çözümünde deneyimli bir avukat işinizi kolaylaştıracaktır.
Bu sayede ortaya çıkabilecek hak kayıpları engellenecektir.
BİZE ULAŞIN
İstanbul babalık davası konusunda her sorunuza cevap vermek için buradayız. Aklınıza takılan ne varsa cevabını bulmak, dava açmak için bize kolayca ulaşabilirsiniz.
Babalık davalarında, her türlü sorununuzda hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti vermekteyiz.
Sorununuzun gerçekçi bir değerlendirmesi ve çözüm yolları için bize başvurabilirsiniz.
SIKÇA SORULAN SORULAR:
Kimler babalık davası açabilir?
Babalık davasını açacak kişi çocuğun annesi ya da çocuğun kendisi ile varsa kayyımıdır.
DNA testini kimler yaptırabilir?
Hukukumuzda sadece baba veya annenin, mahkemeden baba veya anne olduğunun açıklığa kavuşturulması şeklinde bir talepte bulunması söz konusu değildir. DNA testini gerek görmesi durumunda hakim ister. Ancak anne ya da baba olduğu ileri sürülen kişi davadan bağımsız olarak isterlerse DNA testi yaptırabilirler.
Babalik davası ne kadar?
Babalık davaları ortalama 1 yıl içinde sonuca bağlanan davalardır. Adalet Bakanlığı’nın davanın sona ermesi için belirlediği süre ise 330 gün yani 11 aydır.
Çocuk adına babalık davasını kim açar?
Çocuk 18 yaş ve üzerindeyse davayı kendisi açabilir ancak, reşit değilse ve kayyım atanmışsa kayyım da dava açabilir.
Babalık davası hangi durumlarda açılır?
Babalık davaları genellikle evlilik birliği içinde doğmamış çocukların baba ile soy bağının kurulması için açılan davalardır.
Babalık davası hangi amaca yönelik davadır?
Bu dava, evlilik dışı doğan çocuğun babalık hükmünün ortaya çıkmasına yönelik bir davadır. Dava ile çocuğun babası belirlenir, çocuk babanın nüfusuna kaydettirilir ve babanın soy adını alır. Bu sayede mirasçı da olabilen çocuk için nafaka bağlanması da istenebilir.
Babalık hükmü kararı nasıl alınır?
Babalık hükmü kararı alınabilmesi için, babalık davası açılması gerekmektedir.
Bir çocuğun senden olmadığını nasıl anlarız?
Bir çocuğun gerçek babasının kim olduğunu en net şekilde DNA testi otaya koyar. Çocuğun senden olmadığını ispatlamanın da en kesin yolu budur.
DNA testi ücreti ne kadar?
DNA testleri Sağlık Bakanlığı’nın yetkilendirdiği genetik laboratuarlarında ve özel laboratuarlarda, ayrıca Sağlık kuruluşlarında ve devlet hastanelerde ya da adli tıp kurumlarında yapılabilen testlerdir. Test için laboratuvarların belirlediği ücretler geçerlidir.
Babalık davası ücreti, DNA testleri ile birlikte mahkeme harç parası ve avukata ödenecek ücretleri içerir.
DNA testi ücreti devlet hastanelerinde yapılır mı?
Eğer bir mahkeme kararı söz konusu ise bu durumda test, adli tıp kurumlarında yapılır ve ücreti devlet kanalı ile ödenir. Ancak kişilerin kendi isteği ile yaptırdığı testlerde durum farklıdır.
Babalık davası kaç yaşına kadar açılır?
Babalık davasının açılması için bir yaş sınırı yoktur. Anne, çocuk doğmadan önce veya çocuk doğduktan sonra dava açabilir. Ancak, ananın dava açma hakkı, doğumdan başlayarak 1 yıl geçince düşer.
Çocuk açısından dava açma süresi babasının kim olduğunu öğrendiği andan itibaren 1 yıldır. Öğrenme 18 yaşında ya da 30 yaşında da olabileceği için yaş değil öğrenme zamanı önemlidir.