Boşanma davası ne kadar sürer sorusunun cevabını en çok, bir an önce boşanmak ve yeni hayatına başlamak isteyen çiftler sorar.
Bu sorusunun cevabı davanın niteliğine bağlıdır. Dava anlaşmalı bir davaysa çiftler en kısa sürede ayrılmayı başarırken, çiftlerin birbirini uğraştırması üzerine kurulu olan çekişmeli boşanma davasının sona ermesi biraz daha uzun sürebilir.
Bu yazımızda boşanma davası ne kadar sürer, ilk duruşma ne zaman yapılır, ön inceleme duruşması nedir, ne kadar sürer, gerekçeli karar ne zaman yazılır, istinaf nedir, Yargıtay’dan dava ne zaman geri döner vb soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
BOŞANMA DAVASI NE KADAR SÜRER?
Boşanma davası ne kadar sürer sorusunun detaylı cevabına geçmeden önce dava ile ilgili kısa bir bilgi de vermek gerekir.
Boşanma davası evlilik birliğinin daha fazla devam edemeyeceğini düşünen çiftlerin ayrılmak için mahkemeye başvurmasıdır. Dava sonunda çiftler evliliklerinin öncesindeki yaşamlarına dönmek ister.
Gelelim boşanma davasının ne kadar süreceği sorusunun cevabına.
Bu sorunun aslında her dava için kendine özel bir süresi vardır. Yani aslında şu dava bu kadar sürer, diğer şu kadar sürer diye kesin bir zaman söz konusu değildir. Zira nüfusun yoğun olduğu İstanbul Ankara İzmir gibi metropollerde mahkemelerin yoğunluğu da dava süresi üzerinde etkilidir.
Öncelikle davanın ne kadar süreceği anlaşmalı ya da çekişmeli dava açılıp açılmadığına göre değişir.
Ama bu sanıldığı kadar kolay bir durum değildir.
Kısa sürdüğünü söylediğimiz anlaşmalı boşanma davasının bile çabucak bitmesi için öncelikle usulüne uygun açılması gerekmektedir. Hukuki gerekçeleri ortaya konmadan açılan bir boşanma davası baştan reddedileceği için boşanma süresi de otomatikman uzamaktadır.
Bu nedenle anlaşmalı boşanma davasında, dava açma şartları olan en az 1 yıllık evli olma, boşanma konusunda fikir birliği içinde olma, boşanmanın sonuçları konusunda anlaşma ve bu anlaşmayı bir protokole çevirme gibi şartlar yerine getirilmeli, dava, doğru mahkemede açılmalıdır.
Bu şartlar yerine getirildiyse anlaşmalı boşanma davası, hakimin boşanma protokolünün uygunluğuna bakması ve tarafların kendi özgür iradeleri ile boşanmak istediklerine kani olması durumunda ilk celsede sonuçlanır.
Bu da dediğimiz gibi 10 gün ile 45 gün arasında bir sürede gerçekleşir.
Ancak boşanma süresi çekişmeli boşanma davasında daha da uzun olur.
Boşanma davası kaç ay sürer?
Anlaşmalı boşanma davası dediğimiz gibi 10 gün ile 1.5 ay arasında sonra erer ancak kararın açıklanması 1-4 ay arasında gerçekleşir.
Anlaşmalı boşanmada sonuç alma süresi Adalet Bakanlığı’na göre 30 gün yani 1 aydır.
Çekişmeli boşanma davasında ise ard arda yapılan celseler sonucunda aylar hatta bazen yıllar söz konusudur. Burada ortalama 12- 18 aylık dava süreci söz konusudur anca çekişmeli boşanmalarda davanın daha uzun sürdüğü de görülür.
BOŞANMA DAVASINDA İLK DURUŞMA NE ZAMAN YAPILIR?
Boşanma davaları genel olarak 5 aşamalıdır.
Bunlar:
- Dilekçeler aşaması
- Ön inceleme aşaması
- Tahkikat aşaması
- Sözlü yargılama aşaması
- Karar/hüküm duruşması
Bu aşamalardan biri tamamlanmadan diğerine geçiş olmamaktadır. Öncelikle bir önceki aşamanın sonuçlanması gerekmektedir.
Çekişmeli boşanma davasında ilk duruşma “Ön inceleme” duruşması adını taşır.
Ön inceleme duruşması ise boşanmadaki ikinci aşamadır. Bu aşamaya geçebilmek için dilekçeler aşamasının sona ermesi gerekir.
Dilekçeler aşamasında tarafların karşılıklı olarak iki defa dilekçe verme hakları bulunmaktadır. Önce davacı dava dilekçesini gönderir. Davalı bu dilekçeye cevap verir. İkinci olarak da davalı dilekçeye cevap dilekçesiyle yanıt verir. Davalı isterse bu dilekçeye de yanıt verme hakkına sahiptir.
Bu aşama atlandıktan sonra ise sıra ön inceleme duruşmasına gelir.
Her dilekçe için davanın taraflarına 2 haftalık kesin süre verilmektedir. Bu sürenin kullanılışı ön inceleme duruşmasını zamanını da belirler.
Taraflar arasında süren “dilekçeler savaşı” bittikten sonra mahkeme ön inceleme duruşmasının ne zaman olacağını belirler.
Genel olarak bu süre dava açıldıktan sonra 5-6 aylık bir zaman dilimini kapsamaktadır. Ancak sürenin daha da ileriye atıldığı da görülebilir. Bu tamamen mahkemelerdeki yoğunluğa bağlıdır.
Öte yandan taraflar dilekçe hakkını kullanmazsa da daha kısa bir geçiş süresi söz konusu olabilir.
Ön inceleme duruşmasında hakimin genel olarak 3 konuya eğildiğini söyleyebiliriz. Bunlar:
Ön incelemede 3 ana işlemin yapıldığı görülmektedir. Bunlar;
- İnceleme ve uyuşmazlığın tespiti işlemleri
- Tahkikat aşaması için hazırlık işlemleri
- Sulhe teşvik işlemleridir.
Konu Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 140. maddesinde detaylandırılmıştır. Maddeye göre;
1-Hâkim, ön inceleme duruşmasında, dava şartları ve ilk itirazlar hakkında karar verebilmek için gerekli görürse tarafları dinler; daha sonra, tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları tek tek tespit eder.
2- Uyuşmazlık konularının tespitinden sonra hâkim, tarafları sulh ve arabuluculuğun esasları, süreci ve hukuki sonuçları hakkında aydınlatarak sulhe veya arabuluculuğa teşvik eder; bu konuda sonuç alınacağı kanaatine varırsa, bir defaya mahsus olmak üzere yeni bir duruşma günü tayin eder.
3- Ön inceleme duruşmasının sonunda, tarafların sulh veya arabuluculuk faaliyetinden bir sonuç alıp almadıkları, sonuç alamadıkları takdirde anlaşamadıkları hususların nelerden ibaret olduğu tutanakla tespit edilir. Bu tutanağın altı, duruşmada hazır bulunan taraflarca imzalanır. Tahkikat bu tutanak esas alınmak suretiyle yürütülür.
4-Ön inceleme tek duruşmada tamamlanır. Zorunlu olan hâllerde bir defaya mahsus olmak üzere yeni bir duruşma günü tayin edilir.
5- (Değişik:22/7/2020-7251/14 md.) 139 uncu madde uyarınca yapılan ihtara rağmen dilekçelerinde gösterdikleri belgeleri sunmayan veya belgelerin getirtilmesi için gerekli açıklamayı yapmayan tarafın bu delillere dayanmaktan vazgeçmiş sayılmasına karar verilir.
Öte yandan anlaşmalı boşanma duruşmalarında boşanma protokolünde herhangi bir aykırılık yoksa bu celse aynı zamanda son duruşma niteliğindedir ve çiftler adliyeden boşanmış, özgür çiftler olarak çıkabilirler.
ÖN İNCELEME DURUŞMASI NE KADAR SÜRER?
Ön inceleme duruşması çok büyük çoğunlukla tek celsedir ama zorunlu olan hallerde ve bir defaya mahsus olmak üzere ikinci celsenin yapıldığı da görülür.
TAHKİKAT DURUŞMA AŞAMASI NE KADAR SÜRER?
Tahkikat aşaması çekişmeli boşanma davasının üçüncü adımıdır.
Bu aşama ön inceleme duruşmasından son duruşmaya kadar olan süreci anlatır. Bu sürecin en önemli işlevi delillerin değerlendirmesinin yapılmasıdır. Dava ile ilgisi bulunan ve delil niteliğinde olan bilgi ve belgelerin çeşitli kurumlardan talep edilmesi, gösterilen tanıkların dinlenmesi, gerekiyorsa keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması söz konusudur.
Tahkikat aşamasını sona ermesi için kesin bir zaman vermek olası değildir.
Adı üzerinde “Tahkikat” yani araştırma yapılmaktadır. Ve süreç araştırma tamamlanınca, araştırılması gereken bir husus olmadığında sona erer.
Hukuk muhakemeleri kanununun 184’üncü maddesinde bu durum şöyle açıklanmıştır:
1- Hâkim, tarafların iddia ve savunmalarıyla toplanan delilleri inceledikten sonra, duruşmada hazır bulunan taraflara tahkikatın tümü hakkında açıklama yapabilmeleri için söz verir.
2- Mahkeme tarafların tahkikatın tümü hakkındaki açıklamalarından sonra, tahkikatı gerektiren bir husus kalmadığını görürse, tahkikatın bittiğini taraflara tefhim eder.
Bu aşamanın makul tamamlanma süresi 60 gün yani 2 ay olarak kabul görmüştür.
BOŞANMA DAVASINDA TAHKİKAT DURUŞMASI NE KADAR SÜRER?
Boşanma davasında tahkikat duruşmasının ne kadar süreceği bellidir.
Bu aşamada mahkeme tarafından, tarafların davada ileri sürdükleri iddia ve savunmalar birlikte incelenir.
Öncelikle taraflar dinlenir.
Mahkemenin dinlenmek üzere mahkemeye gelmeleri için taraflara tanıyacağı süre 2 haftadan az olamaz.
Örneğin boşanma davası zina nedeniyle açılmışsa, tahkikat aşamasında, örneğin zinayı yapanın sevgilisiyle buluştuğu otelden kamera kayıtları, kullandığı telefonun operatöründen görüşme kayıtları ve mesajlaşmalar istenir ve bunların mahkemeye ulaşması beklenir. Fotoğraf varsa bunların gerçek olup olmadığı, foto şop yönteminin kullanıp kullanılmadığı uzman kişilere sorulur. Yine zinaya şahit olanların tanıklığı dinlenir.
Bu aşamada sonradan delil gösterilmesi de mümkündür. Bu da tahkikat aşamasının sona erme süresini uzatan durumlardan biridir.
Bu sürenin tamamlanmasındaki makul süre 130 gün olarak belirlenmiştir.
Yani tanık dinleme, uzman raporlarının alınması, taraflara tebliğ edilmesi için verilen süre 4 aydan biraz daha uzundur. Bu sürelerin kullanılması ve sürelerin beklenilmesi zorunludur, azalması ve uzaması mümkün değildir. Kesin olmayan diğer süreler de kullanılırsa, mahkemelerin dava yoğunluğu, işlemlerin takibi ile rapor itirazları, tebligat, adreslerin ulaşılabilirliği ve tebligatların geri dönmesi vb gibi durumlarda sürenin uzaması ve kısalma ihtimali de bulunmaktadır.
KARAR DURUŞMASI NE KADAR SÜRER?
Boşanma davasının beşinci aşaması olan karar aşaması için hüküm aşaması da denir. Boşanma davasını son aşaması olarak kabul edilir. Bundan sonraki aşama İstinaf ya da Yargıtay’dır.
Çekişmeli boşanma davasında tahkikat aşaması tamamlandıktan sonra deliller yeterli derecede incelenmiş, tanıklar ifadeleri alınarak dinlenmiş, bilirkişi raporları hazırlanmış ve taraflara tebliği yapılmıştır. Son aşama sözlü yargılama ile karar verilmesi aşamasıdır. Karar duruşması denilen bu aşamada süre 30 gündür.
BOŞANMA DAVASININ GEREKÇELİ KARARIN YAZILMASI NE KADAR SÜRER?
Sözlü yargılama ve karar duruşması aşaması ile boşanma dava sona ermiş olur. Mahkeme bu noktada ya boşanmaya karar vermiştir ya da davayı yani boşanmayı reddetmiştir.
Alınan karar, kısa karar duruşmasında taraflara sözlü olarak bildirilir. Verilen kararın gerekçeleri ile birlikte yazılma süresi ise 30 gün yani bir aydır.
ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DAVASI NE KADAR SÜRER ?
Çekişmeli boşanma davası ne kadar sürer sorusundan önce, bu boşanma şekli hakkında bilgi vermemiz gerekir.
Çekişmeli boşanma artık birbirine tahammül etme seviyeleri dibe vurmuş kadın ve erkeğin boşanmak isteyip şartlarında anlaşamadıkları için bir türlü boşanamaması ile ortaya çıkar. Bu dava şeklinin seçilme sebepleri arasında zira, hayata kast ve kötü davranış, akıl sağlığının yerinde olmaması, suçlu olmak, haysiyetsiz yaşam sürmek, terk veya evlilik birliğinin temelinden sarsılması gibi etkenler vardır.
Bu boşanma türünde çiftler sanki süreci uzatmak ister gibi mal paylaşımı, tazminat, nafaka, çocukların velayeti gibi konularda anlaşamazlar. ‘Senin olacak benim olacak’, ‘sen haklısın ben haklıyım’, ‘benim dediğim olacak’ gibi söylemler arasında davalar görülür.
Örneğin taraflardan biri boşanmak isterken diğer istemez, çocukların velayetini iki taraf da ister, kadının istediği nafaka miktarını çok bulan erkek nafakayı ve istemişse tazminatı ödemek istemez, daha az rakamlara anlaşmak ister ya da hiç vermek istemez.
Durum böyle olunca da boşanma davası sürer gider. Celseler birbirini izler, bir yandan birbirinden kurtulmak isteyen çiftimiz bir yandan da sanki boşanma gerçekleşmesin diye uğraşır.
Aslında her iki taraf da kendi istediklerini kabul ettirmek derdindedir. Bu gerçekleşmeyince de davanın “Sonsuza” kadar sürmesi için ellerinden geleni yapar.
Öte yandan çekişmeli boşanma davasında davalının kusurlu olup olmadığı, anlaşmazlığın nedenleri, boşanmanın özel sebepleri ispatlanmalıdır.
Bu nedenle de çekişmeli boşanma davası ne kadar sürer sorusunu cevabı en kısa şekilde “Uzun sürer” olur. Zira bu davalar 5-6 celse arasında sonuca bağlanan davalardır. Celse aralarının da ortalama 3-4 ay olduğu düşünürse davanın ne kadar süreceği de ortaya çıkmış olur.
Davanın ne kara süreceği biraz mahkemelerdeki yoğunluğa, biraz da çiftlerin belli bir noktada bazı konularda anlaşıp anlaşamayacağına bağlıdır.
8- 18 ay arasında süren çekişmeli boşanma davalarının ortalama bitiş süresi 1.5 yıldır. Ancak sonuçlardan hoşlanmayan tarafın temyize başvurması halinde daha da uzayabilir. Temyiz aşaması Bölge Mahkemesi ya da istinaf mahkemesidir ve en az 1 yıl sürmesi beklenmektedir.
Boşanma davaları genellikle Temyiz Mahkemesi’nden 2 yıl sonra geri döner. Bu süre mahkemenin iş yüküne göre artar ya da azalır ama her halükarda boşanmanın uzaması anlamına gelir. Bu durumda boşanmanın 3 yıl sonra gerçekleştiği bile olur.
Öte yandan Türkiye’nin de taraf olduğu Avrupa Adaletin Etkinliği Komisyonu” davaların makul süre içerisinde sonuçlanmasını süreye bağlamıştır. Komisyonun çekişmeli davalar için belirlediği süre 449 gündür.
ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASI NE KADAR SÜRER?
Anlaşmalı boşanma çekişmeliye göre çok çok kısa süren bir boşanma türüdür. Bunun sebebi ise boşanmaya karar veren çiftlerin boşanma ve sonrası konusunda anlaşmaya varmış olmalarıdır.
Anlaşmalı boşanma davasının sonuçlanma süresi Avrupa Adaletin Etkinliği Komisyonu tarafından 60 gün olarak belirlenmiştir. Davanın açılması ile tensip zaptının hazırlanması, dava dilekçesinin taraflara tebliğ edilmesi, kesin süre, tanınmış hakların kullanılması, bunun sonuncunda duruşma günü verilip duruşmanın yapılması 30 gündür.
Boşanma dava Duruşmasının karar verilmesinden sonra, gerekçeli kararın yazılması da 30 gün olduğundan belirlenen toplam makul süre 60 gündür.
Ancak bu sürelerin taraflarca takip edilmesi, duruşma gününün erken verilmesi, kararın daha kısa sürede yazılması durumunda bu süre 10 ile 20 güne kadar düşebilir.
ALDATMALI BOŞANMA DAVASI NE KADAR SÜRER?
Öncelikle baştan söyleyelim aldatmalı boşanma davası diye bir şey yoktur. Bu sadece halk arasında ağızlara yerleşmiş bir kalıptır.
Aldatma sebebiyle açılacak dava eğer taraflar boşanma konusunda anlaşmadıysa ve aldatılan taraf “intikam“ istiyorsa çekişmeli dava olarak görülecektir.
Bu da sorunun aslında “Çekişmeli boşanma ne kadar sürer“ olduğunu ortaya koyar ki yukarıda bu sorunun cevabını ayrıntılı bir şekilde verdik.
ZİNA BOŞANMA DAVASI NE KADAR SÜRER
Zina nedeniyle boşanma davası, davalar içinde önemli bir paya sahiptir. Ve genellikle bu dava da türü de çekişmeli boşanmalar arasında yer alır.
Zina nedeniyle boşanma davası; eşlerden birinin, evlilik birliği devam ederken diğer eşi aldatması sebebiyle aile mahkemesinde açılan bir dava türüdür.
Zina, evli bir kişinin eşi dışında bir başka kişiyle cinsel ilişki sürdürmesidir. Davacının zinayı /aldatmayı ispatlaması durumunda mahkeme diğer kusurlara bakmadan boşanma kararı verir.
Eşlerden biri, kadın ya da erkek fark etmez diğerini aldatırsa, aldatıldığını öğrenen ve ispatlayan eş öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde dava açabilir. Zina davasının açılabilmesi için bir başkasıyla cinsel birliktelik olması şarttır.
Zinayı öğrenen eşin davayı açması ile birlikte nafaka, tazminat varsa çocukların velayeti gibi konular da ortay acıkacaktır ve dava doğal olarak çekişmeli olacaktır.
Burada da bu yüzden çekişmeli boşanma davası sona erme süresi geçerlidir.
ŞİDDETLİ GEÇİMSİZLİK NEDENİYLE
Şiddetli geçimsizlik nedeniyle açılan dava aslında evlilik birliğinin temelinden sarsılması gerekçesiyle açılan davadır.
Evlilik birliğini temelinden sarsan konular kanunda yer almaz. Ama konu içtihatlarla şekillenmiştir.
- Güven sarsıcı davranışlar,
- Cinsel ilişkiden kaçınma,
- Eşi doğal olmayan yoldan cinsel birleşmeye zorlama,
- Eşlerin aile bireylerine kötü davranması ve hakaret etmesi,
- Aşırı borçlanma sebebi ile icra takibine maruz kalma,
- Eşini sevmediğini beyan etme,
- Eşinin bağımsız konut isteğine duyarsız kalma,
- Eşin ev işlerini yapmaktan kaçınması,
- Eşlerin çocuklarının bakımı, eğitimi vs. ilgilenmemesi,
- Evlilik sırlarının başkalarına anlatılması,
- Eşin ahlaksızlıkla itham edilmesi gibi durumlar
Yargıtay tarafından evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına yol açtıkları gerekçesiyle boşanma kararı verilmesi gerektiği kabul edilen bazı durumladır.
Bu sebeplerden bir ya da birden fazlası söz konusu ise çiftler ister anlaşmalı boşanma davası açar bu durumda en geç 60 gün içinde boşanır.
İsterlerse de çekişmeli boşanma davası açar ve 1 yıl ile18 ay arasında bazen daha da uzun süren davanın sonucunu beklerler.
BOŞANMA DAVASINDA İSTİNAF NE KADAR SÜRER
Boşanma davasında istinaf, mahkemenin kararına itiraz için kullanılan yollardan biridir.
Davası sonuçlanan ve gerekçeli kararı da yazılan mahkeme kararına karşı taraflardan biri veya her ikisinin de itiraz hakkı vardır. Bu itiraz ile dosyanın bir üst merciye gönderilmesi talep edilir.
İtiraz süresi kararın taraflara tebliğden itibaren 14 gündür. Bu süre içerisinde itiraz edilmediği takdirde karar, kesinleşmiş olur.
İstinaf mahkemesi, yerel mahkemenin verdiği karar denetler ve mahkemenin yerinde bir karar verip vermediğini inceler.
Bu noktada istinaf mahkemesinin alabileceği birden fazla karar vardır.
Bu kararlar:
İlk derece mahkemesinin vermiş olduğu kararın kaldırılması ve davanın esastan reddi,
İlk derece mahkemesi tarafından verilen kararın kaldırılarak düzeltilmesi,
Karar, yerinde görülmesi. Bu sonuç istinaf yoluna başvuranın başvurusunun reddi anlamına gelir.
Yerel mahkemenin vermiş olduğu karar, yanlış bulunursa ilk derece mahkemesi kaldırılarak yeni bir karar verilmesi sağlanır. İstinaf mahkemesi, kararı kısmen ya da tamamen kaldırırsa halinde dava hakkında gerekli kararı verir.
Peki dava ne kadar sürer, sonuç ne zaman alınır?
İstinaf mahkemesinde davanın sonuçlanma süresi ortalama 4-6 ay arasında değişmektedir.
BOŞANMA DAVASINDA YARGITAY NE KADAR SÜRER?
İstinaf mahkemelerinin aldığı kararlarda temyiz yolu açıktır.
Süresi içerisinde verilecek temyiz dilekçesi ile dosya Yargıtay ilgili Hukuk Dairesine gönderilmektedir.
Yargıtay, istinaf mahkemesinin kararını yalnızca hukuki yönden inceler. Bu nedenle Yargıtay, istinaf mahkemesinin kararına karşı ya onama ya da bozma kararı verecektir.
Yargıtay’dan dosyanın dönüşü ise minimum 5-7 ay, maksimum 1-2 yıl arasında değişmektedir.
SIKÇA SORULAN SORULAR:
En hızlı boşanma ne kadar sürer?
En hızlı ya da jet boşanma için anlaşmalı boşanma türünü tercih etmek gerekir.
Anlaşmalı boşanma davasında yalnızca bir duruşma söz konusudur. Bu davalarda duruşma, dava açıldıktan sonra 1 hafta ile 30 gün arasında yapılır.
Bu sürenin daha da kısalması söz konusu olabilir.
Eşlerden biri boşanmak istemezse hakim ne yapar?
Eşlerden biri boşanmak istemezse dava çekişmeli boşanma davası olarak devam edecektir. Hakim de bu durumda çekişmeli boşanma davası görecektir.
Kadın boşanma davası açarsa ne kadar sürer?
Boşanma davasının ne kadar süreceği davayı kimin açtığına göre değişmez.
Dava süresini, davanın niteliği ve sebepleri belirler.
Anlaşmalı boşanma ile hemen, çekişmeli boşanma ile ortalama 1-1.5 yıl içinde boşanılır.
Boşanma davası kaç celse sürer?
Boşanma davası anlaşmalı ise tek celsede karar verilir.
Ancak çekişmeli boşanma davasında ortalama 5-6 celse söz konusu olur. Her celse arasında da genellikle 3-4 gibi bir süre vardır.
Boşanma Davasında Gerekçe Göstermek Gerekli Midir?
Boşanma davasında boşanmak isteyen çiftler gerekçe / sebep göstermek zorundadır. Kimse “ben istemiyorum ya da sıkıldım” diyerek evliliğinin sonlandıramaz. Mahkemenin kabul edeceği geçerli bir sebep olmalıdır. Bunlara boşanmanın sebepleri de denir.
Gelelim boşanmanın sebepleri nelerdir sorusunun cevabına…
Bu sebepler genel boşanma sebepleri ve özel boşanma sebepleri olarak ikiye ayrılır.
Özel boşanma sebepleri aynı zamanda çekişmeli boşanma davası açma sebepleri olarak kabul edilir.
Bu sebeplerden biri veya birkaçı boşanma için yeterli sayılacaktır.
Özel boşanma sebepleri nedeniyle boşanma davası açılmışsa, davacı, karşı tarafın kusurlu olup olmadığını ispatlamak zorunda değildir. Sadece özel bir boşanma sebebi olduğunu ispatlaması yeterlidir.
Genel boşanma sebeplerinde ise taraflar birbirinin kusurlu olduğunu ispatlamakla yükümlüdür.